نشست با نویسنده
قبل از شروع طراحی جلد کتاب توصیه میشود جلسه ای را با نویسنده کتاب برای پی بردن به فضای کتاب با او داشته باشید. این در مورد کتابهای ادبی بیشتر صدق می کند. اما بهتر است برای حرفه ای تر شدن کارتان، جلسه ای با نویسنده هر موضوع کتابی داشته باشید. به این ترتیب هم می توانید از سلیقه نویسنده کتاب در طراحی بهره بجویید (زیرا کتاب قبل از هرکسی متعلق به نویسنده آن است) ، هم از محتوا و هدف نگارش کتاب مطلع شوید تا از المانها و رنگهای متناسب در طراحی بهره بجویید. به غیر این کار، بهتر است طراح، کتاب یا حداقل قسمتهای عمده و مهم کتاب را مطالعه نماید تا ایده مناسب برای طراحی آن بدست آورد.
متاسفانه در ایران طراحان جلد کتاب ضمن محدود بودن، قادر به برگزاری چنین جلسه ای نمی باشند و از آنجاکه یک طراح ممکن است برای یک انتشارات در روز چندین طراحی انجام دهد، دیگر فرصت خواندن کتاب یا برگزاری جلسه و نشستی با نویسنده آن را ندارد و همین امر از کیفیت طراحی جلدها در ایران بسیار کاسته است ویکی از عوامل از دست رفتن انگیزه جهت خریداری کتاب می باشد.
عنوان کتاب معمولا در نیمه بالایی کتاب جاگذاری میشود، زیرا در هنگام چیدن آن در ویترین کتابفروشی به خوبی دیده شود. فونت استفاده شده در عنوان کتاب بر اساس سلیقه طراح و با استفاده از موضوع کتاب انتخاب می شود. سوتیتر یا توضیح در مورد عنوان و موضوع کتاب معمولا در ادامه تیتر یا عنوان کتاب می آید و بهتر است در راستای عنوان باشد و مکمل آن. سوتیتر نباید به گونه ای چیده شود که از وضوح نمایش عنوان کتاب کاسته گردد. در هر حال باید در وهله اول، عنوان کتاب دیده شود و سوتیتر برای دادن توضیح در ادامه خوانده شود.
عنوان نویسنده یا گردآوری کننده یا مترجم کتاب با توجه به اهمیت عنوان کتاب در فاصله ای (باز سلیقه ای ) از عنوان کتاب چاپ میشود. فونت آن نیز باید از فونت عنوان کتاب و سوتیتر کوچکتر باشد. نام ناشر میتواند با آرم آن همراه شود و گاهی فقط آرم آن چاپ شود. چاپ عنوان ناشر به این دلیل است که اگر کتاب در ویترین نمایش داده شد، مخاطب با دیدن روی جلد متوجه نام ناشر گردد.
شما می توانید رنگ روی جلد را یکدست با بقیه قسمت های کتاب در نظر بگیرید یا میتوانید روی جلد را کاملا مجزا از پشت آن طراحی کنید. استفاده از تصاویر و عکس بیشتر در کتابهای عمومی یا اصطلاحا public استفاده می شود و از اشکال و فرم ها می توانید در طراحی جلد کتابهای غیر پابلیک استفاده نمایید. اما در مجموع استفاده از تصویر در روی جلد کتاب به دلیل جلب نظر بیشتر خواننده ، توصیه می گردد. نکته مهم در طراحی روی جلد آنست که بهتر است المانهای موجود در روی جلد به سمت داخل کتاب سوق داده شوند و جهت دار باشند تا از نظر روانی خواننده به باز کردن کتاب و دیدن داخل کتاب ترغیب شود. گاهی طراحی جلد تنها به صورت نوشتاری یا تایپو گرام استفاده می شود و از عکس یا فرم در آن استفاده نمیشود. این نوع طراحی برای کتابهای مذهبی شاید بیشتر استفاده شود. اما برای کتابهای کودکان توصیه نمیشود.
طراحی پشت جلد
پشت جلد همانطور که در قسمت خصوصیات گفته شد، جهت تبلیغات استفاده می گردد و معمولا سلیقه ای طراحی میشود. در ایران طراحی جلد کتاب معمولا یکدست انجام می شود. یعنی رنگ روی جلد و گاهی عناصر والمانهای آن تا پشت جلد امتداد می یابد. این موضوع به آن دلیل است که در هنگام تا زدن جلد در ایران دقت لازم انجام نمیگیرد و اگر طراحی و رنگ پشت یا عطف کتاب با بقیه جلد یکدست نباشد، صورت نا مرتب و زشتی ایجاد می گردد. طراحان جلد کتاب ترجیح می دهند این غیر حرفه ای گری را در طراحی (مجزا نکردن عطف و پشت و روی جلد) انجام دهند تا آنکه جلد کتاب نامرتب تا خورد وتمام طراحی جلد را بهم بریزد! معمولا در ایران قیمت کتاب در پایین و وسط پشت جلد کتاب زده می شود و بهتر است نام ناشر نیز همچنان در پشت نیز چاپ گردد. خلاصه ای از کتاب یا قسمت مهم کتاب و یا طرح سوالی از موضوع کتاب، می تواند انگیزه خرید و خواندن کتاب را فراهم آورد.
مهمترین بخش جلد کتاب این قسمت است. اولین نگاه خواننده به کتاب و اولین لحظه تعامل کتاب با خواننده، عطف کتاب است. زیرا خواننده با دیدن این قسمت ترغیب به برداشتن آن از کتابخانه می شود. اگر عطف کتاب ارتباط لازم را با خواننده برقرار کند، در ۹۰ درصد موارد، خواننده تصمیم به خواندن آن می گیرد. این آمار اهمیت بسیار بسیار عطف کتاب ( یعنی همان باریکه در ظاهر بی اهمیت جلد کتاب) را نشان میدهد. در اصول بین المللی طراحی جلد کتاب، عطف کتاب بیشترین انرژی را از طراح می گیرد و باید کاملا مجزا از کل جلد طراحی شود زیرا استراتژی ایجاد انگیزه در خواننده، این گونه می طلبد. اما به همان دلیلی که در قسمت طراحی پشت جلد توضیح دادیم، در ایران عطف یکدست با کل جلد طراحی می شود تا اگر در هنگام تا زدن جلد، بی دقتی شد، کل طراحی از بین نرود .طراحی یک جلد کتاب را می توان آخرین مرحله قبل از انتشار یک کتاب دانست، زیرا این مرحله نیازمند از قبل مشخص شدن سایز کتاب ، رنگ کاغذ ها ، تعداد صفحات و ادیت نهایی نوشته می باشد .در طراحی جلد کتاب باید به این نکته توجه داشته باشید که مخاطبان شما چه کسانی هستند؟ چه رنج سنی دارند ؟ از چه جنسیتی و چه فرهنگی می باشند ؟ این نکات باعث می شود که یک دید کلی و بهتری برای انتقال پیام خود از طریق جلد کتاب به آنها داشته باشید .
بهتر است قبل از طراحی جلد کتاب چندین کتاب مختلف را که در موضوع شما است را بررسی کنید. برای مثال از چه تصاویری استفاده کرده اند، سایز فونت ها ، طیف رنگ های استفاده شده و… و نکات مهم هر کتاب را به صورت خلاصه یاداشت برداری کنید .حتی می توانید با ورود به یک کتاب فروشی به صورت نگاهی سطحی بررسی کنید چه کتاب های بیشتر از میان صدها کتاب نظر شما را جلب می کند آیا برای مثال رنگ کتاب شما را جذب کرده یا عنوان یک کتاب تمامی این نکات را به صورت نکات مهم یاداشت کنید و قبل از طراحی این نکات را با طراح خود در میان بگذارید
پس از انجام این موارد شما آماده طراحی هستید که در ادامه مطلب نکات مهم طراحی را به شما خواهیم گفت
- نکته شش
- نکته پنجم
- نکته چهارم
- نکته سوم
- نکته دوم
- نکته اول
بهتر است پیش از ارایه ایده اولیه توسط طراح، چند نمونه از طراحی جلد کتاب متناسب با ژانر محتوایی اثر خود را که مد نظرتان است، به گرافیست پیشنهاد دهید. با این کار به متخصص کمک می‌کنید با نزدیک شدن به ذهن شما، با ترکیب انواع مختلف طراحی جلد کتاب ، بهترین اثر را خاص شما ارایه دهد. توجه کنید که این موضوع در طراحی جلد کتاب صرفا ارایه یک سیگنال به گرافیست است، نه اجازه کپی دادن به وی!
در طراحی جلد کتاب خود، بر حسب محتوای آن فونت مناسب را پیشنهاد دهید. هر فونتی که از نظر شما زیباست، برای جلد کتاب قابل استفاده نیست. به عنوان مثال فونت های ایتالیک و یا کمیک برای کتابهای ادبی اصلا انتخاب مناسبی نیستند. بنابراین گزینش بهترین فوت در طراحی جلد کتاب خود را به گرافیست مورد اطمینان خود بسپارید. علاوه بر این هیچ گاه بر استفاده بیشتر از دو نوع فونت مختلف در طراحی اصرار نورزید.
هیچ گاه در سفارش طراحی جلد کتاب ، تصاویر بی کیفیت آماده در اینترنت را به طراح پیشنهاد ندهید. توجه داشته باشید تنها کسی که میتواند مشاور مناسبی در خصوص طراحی جلد کتاب شما باشد، یک فرد حرفه‌ای است. بنابراین صرفا ایده خود را بیان کنید و پرورش ایده و پیاده‌سازی آن را به طراح بسپارید.
مردم کتاب شما را از طراحی جلد آن قضاوت می‌کنند، زیرا انسان‌ها ذاتا بصری هستند و زیبایی را دوست دارند بنابراین به هنگام سفارش کار توجه کنید که یک طراح حرفه‌ای تصاویری را خلق می‌کند که در عین سادگی چشمان مخاطب را تسخیر کند.
در بررسی طرح ارایه شده توسط طراح اثرتان مطمئن شوید که طراحی جلد کتاب شما می تواند پیغام “مرا انتخاب کن” را به مخاطب هدف تان منتقل کند. این جا است که باید با یک طراحی جلد کتاب خوب، به خواننده دلیلی بدهید تا دست روی کتاب شما بگذارد.
برای طراحی جلد کتاب تان همواره مخاطب هدف خود را در نظر بگیرید؛ هر مخاطبی قرار نیست خواننده آثار شما باشد. برای شناسایی مخاطبان خود، می توانید فهرست پرفروش های ژانر اثر خود را بررسی کنید و سپس با توجه به ویژگی های و سلیقه این گروه، سفارش طراحی جلد کتاب را به طراح حرفه ای بسپارید.
یکی از نکات قابل توجه در طراحی جلد کتاب ویترین بودن آن است. این ویترین باید دو ویژگی مهم «زیبایی و جذابیت» و «مرتبط بودن با محتوای کتاب» را داشته باشد و همچنین انتخاب “فونت مناسب” در طراحی جلد کتاب نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
جلد کتاب معمولا از چند سطر نوشته و تصاویر تشکیل می شود اگرچه می توان شامل سوال و حتی پیام خاصی باشد. در زمان طراحی یک جلد کتاب باید از کیفیت طراحی مطمئن شوید چون جلد کتاب هویت کتاب شما است و نقش بسیار مهمی در فروش کتاب شما خواهد داشت نوع فونت ، سایز فونت ، طیف رنگ همه مسائل مهم است که دست در دست هم خواهد داد تا هویت کتاب شما را شکل دهند و این نکته را در نظر داشته باشید که طراحی به صورتی انجام شود که پیام شما به درستی به مخاطب انتقال پیدا کند و مخاطب بتواند با آن ارتباط برقرار کند و متناسب با آن لحن و تصاویر مناسب انتخاب شود . برای مثال اگر کتاب در ژانر عاشقانه است لحنی و تصاویر عاشقانه و رمانتیک نیاز دارد یا برفرض کتابی برای موفقیت است این کتاب می تواند با عنوانی سوالی مخاطب خود را درگیر کند برای مثال می توانید سوالی که آن گروه از مخاطب شما در ذهن دارد را به عنوان تیر انتخاب کنید برای مثال ” چگونه می توان فروش خود را افزایش دهیم ” و تیتر های از این قبیل امکان جذب مخاطب کتاب شما را افزایش می دهد .
شاید شما بارها به این فکر افتاده‌اید که خودتان با اندک اطلاعاتی که از نرم افزارهای گرافیکی دارید، طرحی را برای جلد کتاب خود خلق کنید! اما بهتر است قبل از این کار به این نکته توجه کنید که هر کاری، نیاز به متخصص دارد. حتی طراحی جلد کتاب ! این موضوع را همیشه در نظر داشته باشید که هزینه طراحی جلد کتاب توسط یک فرد متخصص پنج درصد هزینه تولید کتاب هم نیست، اما تاثیر بسیاری بر استقبال مخاطبان از آن دارد.
۱ – عموماً کتاب، مجله یا نشریه به لحاظ جلوگیری از دورریز کمتر کاغذ، در قطع های استانداردی همچون وزیری ( ۱۶٫۵x23 یا حدود B5)، رقعی ( ۱۴x21 یا حدود A5)، رحلی ( ۲۸x21 یا حدود A4)، خشتی کوچک ( ۱۹x19 ) و سایر ابعاد طراحی و چاپ می شود. برای اطلاع دقیق تر از انواع ابعادقطع های استاندارد چاپ کتاب را ملاحظه نمایید.
۲ – تعداد صفحات داخلی کتاب در دو قطع وزیری و رقعی باید مضربی از ۸ ، در قطع رحلی مضربی از ۴ و در قطع خشتی مضربی از ۶ باشد تا امکان فرم بندی وجود داشته باشد. (معیار مورد توجه ما برای محاسبه قیمت کتاب تعداد صفحه می باشد. منظور از «صفحه» یک طرف از یک «برگ» کاغذ است. به عنوان مثال یک کتاب ۲۰ برگی شامل ۴۰ صفحه می باشد.)
۳ – در طراحی صفحات داخلی به هیچ وجه نباید از کادر در حاشیه کتاب استفاده کرد.
۴ – به دلیل برش شدن اطراف کتاب مطالب، نوشته ها و عکس ها باید حداقل ۱٫۵ سانتیمتر از اطراف طرح فاصله داشته باشد.
۵- در صورت امکان بهتر است فایل نهایی تحویلی در قالب یک فایل pdf باشد.
